(DeepSeek) अहिलेको समयमा (Artificial Intelligence) क्षेत्रको एक महत्वपूर्ण प्रतिस्पर्धी कम्पनीको रूपमा उदाउँदै आएको छ। चीनको यो अग्रणी कम्पनीले आफ्नो अत्याधुनिक AI मोडेल DeepSeek-V3 सार्वजनिक गरेपछि विश्वको ध्यान खिचेको छ। यो मोडेलले ६७१ अर्ब प्यारामिटरहरू समेटेको छ र यसको प्रशिक्षण लागत करिब ५.५८ मिलियन अमेरिकी डलर मात्र रहेको बताइएको छ। यो तथ्यले मात्र DeepSeek लाई विशिष्ट बनाउँदैन, बरु यसले Ai क्षेत्रमा चीनको बढ्दो प्रभुत्वलाई पनि संकेत गर्दछ। DeepSeek ले कम समय र लागतमा उत्कृष्ट AI मोडेल विकास गर्न सकेको दावीले OpenAI जस्ता स्थापित कम्पनीहरूलाई चुनौतिपूर्ण अवस्थामा राखेको छ।
OpenAI भनेको अमेरिकाको अग्रणी Ai अनुसन्धान संस्था हो। यो संस्था संसारभर चर्चित ChatGPT जस्ता भाषा मोडेलहरू विकास गर्ने कम्पनीका रूपमा चिनिन्छ। OpenAI ले प्राकृतिक भाषा प्रशोधन (Natural Language Processing) मा ठूलो फड्को मारेको छ र यसको भाषा मोडेल GPT-4 हाल विश्वकै शक्तिशाली मोडेलहरू मध्येको एक मानिन्छ। तर DeepSeek जस्ता कम्पनीहरूको उदयले OpenAI लगायतका कम्पनीहरूको व्यवसायिक रणनीतिलाई चुनौती दिएको देखिन्छ। DeepSeek को कम लागतमा मोडेल प्रशिक्षण गर्ने क्षमताले OpenAI लाई आफ्नो लागत रणनीति पुनर्विचार गर्न बाध्य पारेको छ।
DeepSeek को सफलताको एउटा प्रमुख कारण भनेको चीनको विशाल डेटा भण्डार र सरकारी समर्थन हो। चीनको ठूलो जनस’ख्या र डिजिटलाइजेशनले DeepSeek जस्ता कम्पनीहरूलाई AI मोडेलहरू प्रशिक्षण गर्न पर्याप्त डेटा उपलब्ध गराएको छ। साथै, चीनको सरकारले AI लाई राष्ट्रिय प्राथमिकताको रूपमा लिएर विभिन्न नीतिगत र वित्तीय सहयोग प्रदान गर्दै आएको छ। यसले DeepSeek जस्ता कम्पनीहरूलाई विश्व बजारमा विस्तार गर्न सजिलो बनाएको छ। अर्को महत्वपूर्ण पक्ष भनेको चीनको सस्तो श्रम र उच्च उत्पादन क्षमता हो, जसले DeepSeek लाई कम लागतमा उत्कृष्ट उत्पादन गर्न सक्षम बनाएको छ।
DeepSeek-V3 को प्रशिक्षण प्रक्रिया मात्र नभई यसको खुला स्रोत दृष्टिकोणले पनि विश्वको ध्यान तानेको छ। यो मोडेलको प्राविधिक विवरणहरू सार्वजनिक रूपमा उपलब्ध छन्, जसले प्राविधिक समुदायमा पारदर्शिता र सहकार्यलाई प्रोत्साहन गरेको छ। यो दृष्टिकोणले OpenAI लाई पनि आफ्नो मोडेलहरू खुला गर्न दबाब बढाएको छ। वर्तमान समयमा, कृत्रिम बुद्धिमत्ता प्रविधिको विकासमा खुला स्रोतको महत्त्व बढ्दै गएको छ। DeepSeek ले यो अवधारणालाई आत्मसात गर्दै प्राविधिक समुदायलाई योगदान गर्न प्रेरित गरेको छ।
DeepSeek को सफलताले केवल OpenAI मात्र होइन, हार्डवेयर निर्माता कम्पनी NVIDIA लाई पनि प्रभावित गरेको छ। NVIDIA विश्वको प्रमुख GPU (Graphics Processing Unit) निर्माता हो, जसका GPU हरू AI मोडेलहरूको प्रशिक्षणमा अत्यन्त महत्वपूर्ण मानिन्छन्। तर हालै NVIDIA को बजार मूल्यमा करिब १७% गिरावट आएको छ। यसले कम्पनीको कुल बजार मूल्यमा लगभग ६०० बिलियन डलरको ह्रास गराएको छ। यसको प्रमुख कारणहरू मध्येको एक भनेको DeepSeek लगायतका कम्पनीहरूले चीनमै निर्मित GPU हरू प्रयोग गर्न थालेका छन्। चीनले Huawei को Ascend चिप जस्ता उन्नत GPU हरू विकास गरेपछि NVIDIA को अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा प्रभाव घटेको छ।
GPU भनेको ग्राफिक्स प्रोसेसिंग युनिट हो, जसले कृत्रिम बुद्धिमत्ता मोडेलहरूको प्रशिक्षण र डेटा प्रोसेसिंगमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। NVIDIA ले लामो समयसम्म AI उद्योगमा GPU हरू उपलब्ध गराउँदै आएको थियो। तर चीनले आफ्नै चिपहरू विकास गर्न थालेपछि NVIDIA को एकाधिकार टुट्न थालेको छ। यसका साथै, अमेरिका-चीन व्यापार तनावका कारण अमेरिकाले चीनलाई उच्च-प्रदर्शन चिपहरूको निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएपछि NVIDIA को चिनियाँ बजारमा पहुँच सीमित भएको छ। यसले कम्पनीको राजस्वमा नकारात्मक प्रभाव पारेको छ।
DeepSeek को सफलताले भविष्यमा Ai उद्योगलाई कुन दिशामा लैजान्छ भन्ने प्रश्नलाई पनि उभ्याएको छ। Ai भनेको कम्प्युटर प्रणालीहरूलाई मानिसजस्तै सोच्न र समस्या समाधान गर्न सक्षम बनाउने प्रविधि हो। यो स्वास्थ्य सेवा, वित्तीय क्षेत्र, व्यवसाय व्यवस्थापन लगायतका क्षेत्रमा व्यापक रूपमा प्रयोग भइरहेको छ। OpenAI जस्ता कम्पनीहरूले यो प्रविधिको विकासमा ठूलो योगदान पुर्याएका छन्। तर DeepSeek को उदयले यो प्रतिस्पर्धात्मक बजारलाई अझ रोचक बनाएको छ।
DeepSeek-V3 को तुलनामा OpenAI को GPT-4 अझै पनि बढी शक्तिशाली मानिन्छ, तर DeepSeek ले लागत र समयको दृष्टिकोणले अग्रता लिएको छ। Meta को Llama जस्ता मोडेलहरूले पनि यो प्रतिस्पर्धामा नयाँ आयाम थपेका छन्। Llama एक खुला स्रोत भाषा मोडेल हो, जसलाई Meta ले विकास गरेको हो। यो मोडेललाई विभिन्न अनुसंधान परियोजनाहरूमा प्रयोग गर्न सकिन्छ। DeepSeek ले खुला स्रोत दृष्टिकोणलाई आत्मसात गर्दै Llama जस्ता मोडेलहरूसँग प्रतिस्पर्धा गर्न नयाँ अवसरहरू सिर्जना गरेको छ।
DeepSeek को उदयले AI उद्योगमा नयाँ युगको संकेत दिएको छ। यसको कम लागत, खुला स्रोत दृष्टिकोण, र उच्च प्रदर्शनले OpenAI लगायतका स्थापित कम्पनीहरूलाई आफ्नो रणनीति पुनर्विचार गर्न बाध्य बनाएको छ। यसले NVIDIA जस्ता हार्डवेयर निर्माताहरूको बजारमा पनि प्रभाव पारेको छ, जसले भविष्यमा AI उद्योगको दिशा परिवर्तन गर्न सक्छ। कृत्रिम बुद्धिमत्ता प्रविधिको यो दौडमा DeepSeek को सफलता चीनको प्राविधिक क्षमताको प्रमाण हो, जसले आगामी वर्षहरूमा विश्वव्यापी AI बजारलाई नयाँ दिशा दिन सक्नेछ।
Pre Post
